Bezzałogowy statek powietrzny – nowa technologia w geodezji

Krótka historia BSP

Już w czasie I i II wojny światowej wykorzystywano bezzałogowe samoloty, również odegrały one swoją rolę w historii wojskowości w czasie wojny w Wietnamie. Po zakończeniu zimnej wojny odnotowuje się wzrost zainteresowania tego typu maszynami  również poza wojskiem – m.in. w prywatnych firmach oraz służbach porządkowych. Do bezzałogowych statków powietrznych (ang. UAV) szybko przekonali się strażacy, policjanci i wojskowi. Obecnie do BSP zalicza się zarówno pokaźnych rozmiarów maszyny latające dla wojska, jak i małe, lekkie statki tworzone przez amatorów.

Efekty pracy BSP

Co zatem można osiągnąć w geodezji korzystając z BSP? Po pierwsze, pionowe zdjęcia lotnicze w rzeczywistych kolorach. Są to zwykle obrazy w bardzo dużej rozdzielczości, gdzie wymiar jednego piksela to 2-3 cm. Po drugie, ortofotomapy. Tu jednak pojawia się problem wynikający z faktu, że BSP nie mają na wyposażeniu kamer fotogrametrycznych – w przeciwieństwie do samolotów tradycyjnych rozmiarów. Widząc tę niedogodność, niektórzy producenci BSP tak jak firma SatellFly dołączają do maszyn specjalne oprogramowanie do obróbki fotogrametrycznej zdjęć oraz coraz lepsze sensory. Po trzecie, numeryczne modele terenu, obliczenia objętości mas ziemnych, kruszców, przekroje 3D. Tutaj możemy pochwalić producentów BSP, gdyż oferowane maszyny zapewniają coraz lepszą dokładność pionową nawet do 2-5 cm. Po czwarte, monitoring w podczerwieni termalnej. Jako opcję na przyszłość wskazywane jest również skanowanie laserowe.

Statki powietrzne w służbie geodezji

 Wraz z rozwojem samodzielnie konstruowanych BSP pojawił się pomysł, by wykorzystać je do pomiarów geodezyjnych. Atutem takiego rozwiązania są przede wszystkim o wiele niższe koszty w porównaniu z tradycyjnymi pomiarami. Kolejną zaletą BSP jest elastyczność i łatwość obsługi – wystarczy jednodniowe szkolenie, by nauczyć się sterować takim statkiem. Do tego jest on mały i poręczny, a gotowe zdjęcia otrzymujemy już kilka minut po pomiarze.  Czy zatem pomiary geodezyjne z wykorzystaniem BSP mają same zalety? Jako wadę tego sposobu pracy możemy wskazać słabą dokładność  lokalizacji, gdyż na pokładzie drona znajduje się odbiornik GPS określający lokalizację z dokładnością do +/- 5m. Problem został już rozwiązany, gdyż istnieją już odbiorniki RTK pozwalające pozycjonować drona z dokładnością do kilku cm.

Regulacje prawne

Do celów geodezyjnych z reguły wykorzystywane są niewielkie samoloty startujące z ręki lub z malej katapulty. Do pilotowania statku powietrznego – drona niezbędna wkrótce będzie licencja. Na dzień dzisiejszy tj. marzec 2016 polskie prawo nie reguluje dokładnych wytycznych co do pilotażu statków powietrznych nieprzekraczających wagi 30 kg. Już wkrótce  pojawią się dokładne wytyczne co do egzaminu (teorii/praktyki) oraz konieczności zdania egzaminu aby w pełni legalnie pilotować drona.

Mamy dziś przekonanie graniczące z pewnością, że BSP stanowią przyszłość teledetekcji i fotogrametrii. Wciąż trwają badania zarówno w ośrodkach naukowych , jak i w prywatnych firmach nad lepszych ich wykorzystaniem w geodezji, dlatego możemy się spodziewać kolejnych sukcesów w tej dziedzinie.